روزى ابراهیم ادهم در بازارهاى بصره عبور مى کرد. مردم اطرافش را گرفته گفتند ابراهیم ! خداوند در قرآن مجید فرموده (ادعونى استجب لکم ) مرا بخوانید جواب مى دهم شما را، ما او را مى خوانیم ولى دعاى ما مستجاب نمى شود. ابراهیم گفت علتش آن است که دلهاى شما به واسطه ده چیز مرده است (دعایتان صفائى ندارد و دلها پاک و بى آلایش نیست ) پرسیدند آن ده امر چیست ؟
1. گفت اول آنکه خدا را شناختید ولى حقش را ادا ننمودید.
2. قرآن را تلاوت کردید ولى عمل به آن تکرار نکردید.
3. ادعاى محبت با پیغمبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) نمودید ولى با اولادش دشمنى کردید.
4. ادعا کردید با شیطان عداوت داریم ولى در عمل با او موافقت نمودید.
5. مى گوئید به بهشت علاقمندیم اما براى وارد شدن در بهشت کارى انجام نمى دهید.
6. گفتید از آتش جهنم مى ترسم ولى بدنهاى خود را در آن افکندید.
7. به عیب گوئى مردم مشغول شدید و از عیوب خود غافل ماندید.
8. گفتید دنیا را دوست نداریم و ادعاى بغض آن را نمودید ولى با حرص جمعش مى کنید.
9. اقرار به مرگ دارید ولى خویشتن را مهیا براى آن نمى کنید.
10. مرده گان را دفن نمودید اما از آنها عبرت و پند نگرفتید.
این علل ده گانه است که باعث مستجاب نشدن دعاى شما مى شود. (1)
محدث قمى ((رحمة الله علیه )) در تتمة المنتهى ص 155 مى نویسد مضمون این کلام از پیغمبر اکرم (صلى الله علیه و آله و سلم ) نقل شده شاید ابراهیم از آنجناب اخذ نموده .
اى یک دله صددله ، دل یکدله کن
صراف وجود باش و خود را چله کن
یک صبح به اخلاص بیا بر در ما
گر کام تو نیاید آنگه گله کن (2)
